จากการแพร่กระจายของไวรัส SARS-CoV-2 ที่เป็นสาเหตุของโรค COVID-19 ส่งผลกระทบต่อ สุขภาพ เศรษฐกิจ และ สังคมของหลายประเทศทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย อย่างไรก็ตามเป็นที่ทราบกันดีว่าเชื้อ SARS-CoV-2 สามารถเกิดการกลายได้มีการวิจัยและพัฒนาวัคซีนในรูปแบบต่างๆ ออกมาเป็นจำพันธุ์ได้ค่อนข้างง่าย เพื่อหลบหนีภูมิคุ้มกันจากวัคซีนที่พัฒนาขึ้น ดังนั้น การตรวจสอบประสิทธิภาพของวัคซีนที่ใช้อยู่ในปัจจุบันจึงมีความสำคัญมาก

ทีมวิจัยไวรัสวิทยาและเซลล์เทคโนโลยี ไบโอเทค สวทช. ได้ประยุกต์ใช้ความเชี่ยวชาญในด้านชีววิทยาโมเลกุลของไวรัส ในการศึกษาและสั่งสมองค์ความรู้ด้านการสร้างไวรัสตัวแทน หรือ Pseudotyped virus มาเป็นเวลานาน โดยปัจจุบันได้พัฒนาวิธีการสร้างไวรัสตัวแทน หรือ Pseudotyped virus สำหรับไวรัสชนิดต่างๆ ในห้องปฏิบัติการได้ โดยการปรับโครงสร้างของไวรัสให้มีการแสดงออกของโปรตีนที่ไวรัสที่ต้องการ จากข้อมูลรหัสพันธุกรรมของไวรัสที่เผยแพร่หลังจากที่มีการถอดรหัสสายพันธุ์ต่างๆ สำเร็จ

ในการนี้ได้สร้างไวรัส pseudotype ที่มีการแสดงออกโปรตีนสไปค์ (Spike) ของไวรัส SARS-CoV-2 บนผิวของไวรัสตัวแทน ขึ้นในห้องปฏิบัติการ โดยออกแบบให้มีการเปลี่ยนแปลงจำเพาะของกรดอะมิโนในตำแหน่งต่างๆ ของสายพันธุ์ที่เกิดกลายพันธุ์ โดยไวรัสตัวแทนดังกล่าวมีกลไกการเข้าสู่เซลล์ที่ใกล้เคียงกับไวรัสในธรรมชาติไวรัสที่นำมาใช้ในการทดสอบจะถูกกำหนดให้มีปริมาณที่เหมาะสมและสามารถตรวจวัดสัญญาณการเข้าสู่เซลล์ของไวรัสตัวแทนได้ง่าย

 

Tags: , , , , , , , , , , , , ,